Dominujące podejścia w edukacji + podejście bonusowe Elżbieta Rogalska 2019

Obecnie w edukacji dominują dwa podejścia: Behawiorystyczne i konstruktywistyczne. Osobiście wolę ich połączenie czyli neobehawioryzm. Przybliżę wam te dwa podejścia oraz zaproponuje nowe. Mam nadzieję, że badania nad każdym z tych podejść będą rozwijane.

Konstruktywizm:

Wiedza powiązania z życiem;

Ocena adekwatna do ucznia i nauczania;

Ocena zadań ważnych dla ucznia;

Ocena po każdym zadaniu;

Ocena współpracy i efektów;

Ocena znana każdemu uczniowi w sali.

Konstruktywizm oferuje na pewno więcej swobody i czasu na negocjacje między sobą dzieci. Daje możliwość wypracowania umiejętności potrzebnych w świecie ludzkim, mniej w świecie technicznym, czy wojskowym, tym które wymaga trzymania się reguł i respektowania zasad. Pozytywne jest ocenianie wielu czynności oraz ocenianie tego co jest ważne dla ucznia. Według mnie może być krzywdzące ocenianie na forum klasy, nie każdy uczeń chce aby jego oceny były znane wszystkim.

Behawioryzm:

Wiedza bez powiązania z umiejętnościami;

Ocena jest jedna, określająca pojedyncze działania ucznia;

Ocena jest przekazywana dyskretnie.

Behawioryzm oferuje na pewno rytm i powtarzalność. W sytuacji kiedy 30 dzieci jest w jednej małej Sali, jest wielce prawdopodobne, że któreś z nich będzie miało gorszy dzień albo nieprzyjemne wspomnienie z poprzedniego dnia lub rana. Dlatego jest to dobry aspekt w edukacji o postawie behawioralnej. Natomiast złem może okazać się ocenianie pojedynczych działań oraz tylko i wyłącznie wiedzy podręcznikowej.

Neobehawioryzm nie znalazł jeszcze opisu naukowego, są to tylko moje bonusowe przemyślenia po 10 latach studiowania pedagogiki i książek w zaciszu domowym. Mam nadzieję, że neobehawioryzm likwiduje te sytuacje które są nieprzyjemne dla ucznia i nauczyciela, a które występowały w behawioryzmie i konstruktywizmie.

Neobehawioryzm:

Wiedza podręcznikowa jest ważna ale też umiejętności praktyczne;

Ocena jest średnią z zadań powiązanych z zainteresowaniem ucznia;

Ocena jest również związana z zadaniami grupowymi i współpracą;

Ocena jest przekazywana tak jak chce uczeń.

Mam nadzieję, że każdy nauczyciel wybierze coś dla siebie najlepszego i nie zapomni przy tym o swoich uczniach. Może się okazać, że konkretna postawa dydaktyczna nauczyciela, będzie sprzyjać konkretnemu typowi osobowemu dziecka. Warto byłoby to zbadać, z tym, że byłby problem etyczny, bowiem nie powinno się badać dzieci, jednakże zostaje obserwacja takich zajęć i wyciąganie wniosków na ich podstawie.

Elżbieta Rogalska Absolwentka pedagogiki Uniwersytetu Szczecińskiego. Członek Pracowni Badań nad Twórczością Joanny Kulmowej. Rektorskie stypendium Uniwersytetu Szczecińskiego uzyskała w latach 2015-2017, Stypendium dla najlepszych doktorantów w latach 2018-2019. Autorka Publikacji naukowych (w "Qualitative Inquiry", "Kultura-Społeczeństwo-Edukacja", "Pedagogika Szkoły Wyższej", "Nauczyciel i Szkoła","Kognitywistyka i Media w Edukacji"), literackich (w "Nestor") oraz ponad 76 publikacji popularno-naukowych. Zainteresowania badawcze oscylują wokół pedagogii Joanny Kulmowej, Janusza Korczaka, „Tanatopedagogiki", Józefa Tischnera, Michel Foucaulta, Jana Pawła II, badań biograficznych oraz problematyki wyższej edukacji.